მსოფლიოში სპერმატოზოიდების რაოდენობა კატასტროფულად იკლებს - კვლევა

ბოლო 50 წლის განმავლობაში სპერმატოზოიდების რაოდენობამ სპერმაში 50%-ით იკლო და ეს პროცესი გრძელდება, რაც კაცობრიობის მომავალს ემუქრება. ამის შესახებ მეცნიერების მიერ ჩატარებულ კვლევაშია აღნიშნული. ინფორმაციას euronews.com ავრცელებს. 

საგანგაშო სტატისტიკა

ახალი კვლევა აჩვენებს, რომ ბოლო ხუთი ათწლეულის განმავლობაში სპერმატოზოიდების რაოდენობა განახევრდა და კლების ტემპი გაორმაგდა 21-ე საუკუნის დასაწყისიდან.

ექსპერტების საერთაშორისო გუნდი ამბობს, რომ მონაცემები საგანგაშოა და მიუთითებს შობადობის კრიზისზე, რომელიც საფრთხეს უქმნის ადამიანის გადარჩენას.

მეტა-ანალიზის შედეგად ჩატარდა 223 კვლევა, რომელიც დაფუძნებულია 53 ქვეყანაში 57000-ზე მეტი მამაკაცის სპერმის ნიმუშებზე.

კვლევის შედეგად მეცნიერებმა აღმოაჩინეს მავნე ქიმიური ნივთიერებების საგანგაშო დონე მამაკაცის შარდის ნიმუშებში.

ეს კვლევა აჩვენებს, რომ ლათინურ ამერიკაში, აზიასა და აფრიკაში მამაკაცებს აქვთ სპერმატოზოიდების საერთო რაოდენობისა და კონცენტრაციის იგივე კლება, როგორც ადრე ევროპაში, ჩრდილოეთ ამერიკასა და ავსტრალიაში დაფიქსირდა.

კვლევა შეიცავს გაფრთხილებას, რომ სპერმატოზოიდების საშუალო რაოდენობა ახლა სახიფათოდ დაეცა იმ ზღვართან, რაც ართულებს ჩასახვას. ეს კი იმას ნიშნავს, რომ მთელ მსოფლიოში წყვილებს შეიძლება გაუჭირდეთ ბავშვის გაჩენა სამედიცინო დახმარების გარეშე.

კვლევის შედეგები ჟურნალ Human Reproduction Update-ში გამოქვეყნდა.

„ჩვენ გვაქვს სერიოზული პრობლემა, რომელიც, თუ არ გადაიჭრა, შეიძლება საფრთხე შეუქმნას კაცობრიობის გადარჩენას“, - განაცხადა კვლევის წამყვანმა ავტორმა, იერუსალიმის ებრაული უნივერსიტეტის პროფესორმა ჰაგაი ლევინმა.

ჯგუფში შედიოდნენ პროფესორი შანა სვანი, ასევე მკვლევარები დანიიდან, ბრაზილიიდან, ესპანეთიდან, ისრაელიდან და შეერთებული შტატებიდან, ლევინმა შეისწავლა სპერმატოზოიდების რაოდენობის ტენდენციები იმ რეგიონებში, რომლებიც ადრე შესწავლილი არ ყოფილა.

იმავე ჯგუფმა უკვე დააფიქსირა 2017 წელს დასავლურ სამყაროში სპერმატოზოიდების რაოდენობის საგანგაშო შემცირება.

1973 წლიდან 2018 წლამდე მონაცემებმა აჩვენა, რომ სპერმატოზოიდების რაოდენობა წელიწადში საშუალოდ 1,2%-ით მცირდებოდა. 2000 წლის შემდგომი მონაცემები აჩვენებს კლებას 2,6 პროცენტზე მეტით წელიწადში.

„ეს უბრალოდ წარმოუდგენელია. მე თვითონ არ მჯეროდა ამის“, - განუცხადა ლევინმა Euronews Next-ს.

„ის ფაქტი, რომ ეს დასკვნები დადასტურდა მთელ მსოფლიოში, მიუთითებს გლობალურ კრიზისზე, რომელიც შეიძლება შევადაროთ კლიმატის ცვლილებას“, - თქვა ლევინმა.

„ისევე როგორც კლიმატის ცვლილებასთან დაკავშირებით, გავლენა შეიძლება განსხვავდებოდეს სხვადასხვა რეგიონში, მაგრამ ზოგადად ეს ფენომენი გლობალურია და ასე უნდა განიხილებოდეს. ეს პანდემიას ჰგავს. ის ყველგან გავრცელდა. და ზოგიერთი მიზეზი შეიძლება დარჩეს ჩვენთან ძალიან დიდი ხნის განმავლობაში”, - აღნიშნა მან.

მეცნიერებმა დაადგინეს, რომ გარემოს დაბინძურებით წარმოქმნილი მავნე ნივთიერებები დედის საშვილოსნოში აღწევს და ჯერ კიდევ დაბადებამდე ბიჭების სპერმატოზოიდების რაოდენობას ამცირებს.

ჩასახვის შანსების შემცირება

მკვლევარები ამბობენ, რომ მიუხედავად იმისა, რომ სპერმატოზოიდების რაოდენობა არ არის „განაყოფიერების სრულფასოვანი პროგნოზირება“, ის მჭიდროდ არის დაკავშირებული განაყოფიერების შანსებთან.

ისინი განმარტავენ, რომ ნორმალური მაჩვენებელია 40-50 მილიონი სპერმატოზოიდი, სპერმის უფრო მაღალი რაოდენობა სულაც არ ნიშნავს ჩასახვის უფრო მაღალ შანსს.

მეორეს მხრივ, ამ ზღვარს ქვემოთ, ჩასახვის შანსი სწრაფად ეცემა სპერმატოზოიდების რაოდენობის შემცირებით.

„სპერმატოზოიდების საშუალო რაოდენობის შემცირება 104-იდან 49 მილიონ/მლნ-მდე, რასაც აქ ვახსენებთ, ნიშნავს ჩასახვის პრობლემის მქონე მამაკაცების პროპორციის მნიშვნელოვან ზრდას“, - წერენ კვლევის ავტორები.

ედინბურგის უნივერსიტეტის რეპროდუქციული ჯანმრთელობის ცენტრის პროფესორმა რიჩარდ შარპმა ამ დასკვნებს უწოდა „ძალზე ცუდი ამბავი განაყოფიერების თვალსაზრისით“.

„ეს პრობლემები არ არის მხოლოდ პრობლემა წყვილებისთვის, რომლებიც ცდილობენ შვილების გაჩენას, ეს, ასევე, იქნება საზოგადოებისთვის დიდი პრობლემა მომდევნო 50 წლის განმავლობაში, რადგან სულ უფრო ნაკლები ახალგაზრდა იარსებებს დედამიწაზე და  ხანდაზმულთა რაოდენობა მოიმატებს“, - ამბობენ ექსპერტები.

ახალი კვლევის თანახმად, სპერმატოზოიდების რაოდენობას, ასევე, ჰაერის დაბინძურებით გამოწვეული ტვინის ანთება აქვეითებს.

მიუხედავად იმისა, რომ კვლევამ არ შეისწავლა სპერმატოზოიდების რაოდენობის შემცირების მიზეზები, ავტორები ამბობენ, რომ ეს ასახავს „გლობალურ კრიზისს, რომელიც დაკავშირებულია ჩვენს თანამედროვე გარემოსთან და ცხოვრების წესთან“.  ისინი მიუთითებენ ქიმიური ნივთიერებების როლზე ჩვენი ჰორმონალური და რეპროდუქციული სისტემების მუშაობის დარღვევაში.

მეცნიერები, აგრეთვე, ამბობენ, რომ სპერმატოზოიდების რაოდენობა მამაკაცის ჯანმრთელობის მაჩვენებელია და დაბალი დონე ქრონიკულ დაავადებებთან, სათესლე ჯირკვლის კიბოს გაზრდილ რისკთან და სიცოცხლის ხანგრძლივობის შემცირებასთან ასოცირდება.

რეპროდუქციული მედიცინის უფროსი ლექტორი დანდის უნივერსიტეტში, დოქტორი სარა მარტინს და სილვა ამბობს, რომ ის განსაკუთრებით შეშფოთებულია სპერმატოზოიდების რაოდენობის შემცირების ტემპის გაორმაგებით 2000 წლიდან და მოუწოდებს მეტი კვლევის ჩატარებას ამ ტენდენციის მიზეზების დასადგენად.

„ადამიანთა რასას გადაშენების საფრთხე ჯერ არ ემუქრება, მაგრამ ჩვენ ნამდვილად გვჭირდება კვლევა იმის გასაგებად, თუ რატომ მცირდება სპერმატოზოიდების რაოდენობა“, - თქვა მან.

„გარემოს დაბინძურება, პლასტმასის რაოდენობის მატება, მოწევა, ნარკოტიკები, სხვადასხვა მედიკამენტები და ცხოვრების არასწორი სტილი, რასაც სიმსუქნე მოჰყვება, არის ამ პრობლემის მიზეზების არასრული ჩამონათვალი“, - აცხადებს  სარა მარტინი.

გარდამტეხი მომენტი კაცობრიობისთვის?

დასკვნები გამოქვეყნდა იმ დღეს, როდესაც მსოფლიოს მოსახლეობამ 8 მილიარდიან ზღვარს გადასცდა, რამაც გაზარდა წნეხი პლანეტის ბუნებრივ რესურსებზე.

„ფილოსოფიურად რომ ვთქვათ, შესაძლოა, სპერმატოზოიდების რაოდენობის შემცირება და უნაყოფობა არის სამყაროს გზა მოსახლეობის რაოდენობის დაბალანსების მიზნით, მაგრამ ეს მხოლოდ ჩემი მოსაზრებაა. ეს არ არის დადასტურებული რაიმე კვლევების მიერ“, - განაცხადა ლევინმა.

მეცნიერებმა, ასევე, დაადგინეს, რომ IVF-ით, გაყინული ემბრიონებიდან დაბადებული  ბავშვები კიბოს განვითარების უფრო მაღალი რისკის ქვეშ არიან.

მეცნიერების თქმით, კვლევის შედეგები ყველას უნდა აწუხებდეს, მიუხედავად მათი აზრისა იმაზე, თუ რამდენი ადამიანი უნდა ცხოვრობდეს დღეს დედამიწაზე.